Bibliotheek Weerderheem Valkenswaard
 → 
 →  [Volgnr. 01231]
 

 
 

 
 

 

Uitgebreid zoeken

Volgnr. : 01231
 
Titel : Rooms, rijk of regentesk
Auteur(s) : Duijvendak, Dr. M.G.J.
Verschijningsjaar : 1990
Beschrijving : Elitevorming en machtsverhoudingen in oostelijk Noord-Brabant )circa 1810-1914).
Met enkele foto's.
 
Trefwoorden : Historie; Regio
Uitgave : Boek
Taal : Nederlands
Onderwerp : Recht- en staatsgeschiedenis
 
Uitgever : Het Noord-Brabants Genootschap, 's-Hertogenbosch
Aantal pagina's : 409
Afmetingen : L=24.0cm, B=16.0cm
Druk :
ISBN : 90-70814-39-0
Boekcode :
 
Index : Inhoud

A. Inleiding
1. Probleemschets 7

2. Theoretisch en methodisch raamwerk 10
2. l. Historische elitestudies in een stroomversnelling 10
2.2. Noord-Brabant en de geschiedenis van zijn elites 12
2.3. Perspectieven op macht en elite 16
2.4. Definities, vraagstelling en onderzoeksopzet 20

3. De maatschappelijke ontwikkeling in oostelijk Noord-Brabant 24
3. l. De regio en haar bevolking 24
3.2. Bevolking en bestaan in beweging 26
3.2. l. De verkeerssituatie 26
3.2.2. De landbouw 28
3.2.3. De nijverheid 32
3.2.4. De bevolkingsgroei 36
3.3. De maatschappelijke verhoudingen 38
3.3.1. Armoede en sociale ongelijkheid 38
3.3.2. De politiek-bestuurlijke verhoudingen 40
3.3.3. De ontwikkeling van de politieke krachten 41
3.3.4. De institutionele groepsvorming 43
3.4. Samenvattende karakterisering 45

B. De samenstelling van de elites
4. De financiële elite 47
4.1. Derijksten 47
4.2. De welgestelden in de Franse tijd, 1810-1813 48
4.3. De verkiesbaren tussen 1823 en 1839 51
4.4. Een regionaal overzicht uit 1844 54
4.5. De hoogstaangeslagenen in de periode 1848-1910 56
4.6. Het vermogen bij de dood, 1880-1885 59
4.6.1. De baten, schulden en saldi 59
4.6.2. De bestanddelen van het vermogen 60
4.6.3. Het onroerend goed 61
4.7. De ontwikkeling van de financiële elite, 1810-1910 62
5. De elite als netwerk van bestuurders 64
5. l. De bestuurders 64
5.2. Over methode en materiaal 64
5.3. Het kleine netwerk van 1835 68
5.4. Uitbreiding: het netwerk van 1875 70
5.5. Verstoring en aanpassing: het netwerk van 1895 74
5.6. Consolidatie: het netwerk van 1910 76
5.7. De ontwikkeling van de bestuurlijke elite, 1835-1910 78
6. De regionale elite 82
6. l. De regionale elite circa 1810 82
6.2. 1835: De gehandhaafde continuïteit 84
6.3. De bedreigde continuïteit van omstreeks 1875 86
6.4. De 'regionalisering' van circa 1895 89
6.5. Opdelingen eenheid circa 1910 91
6.6. Verschuivingen en constanten, 1810-1910 93

C. Een conglomeraat van families
7. De familiebanden 96
7.1. Families 96
7.2. Het Bossche familiecomplex 97
7.3. Familierelaties in het Bossche complex 99
7.4. De nieuwkomers 103
7.5. Informele omgang , 105
7.6. Betekenis 108
8. Enkele families in ontwikkeling 110
8. l. De la Court, bestuurders met ervaring 110
8.1.1. Katholieke emancipatie 110
8.1.2. Regionaal hoogtepunt en politiek verlies 112
8.1.3. Een financieel bankroet 114
8.2. Jurgens, nieuwe rijkdom 117
8.2.1. Maaslandse handel 117
8.2.2.Van boter naar margarine 119
8.2.3. Regionale betekenis 122
8.3. Ardts, boerenemancipatie 125
8.3.1. Boeren en raadsleden 125
8.3.2. Ardts en de NCB te Beugen 127
8.4. Het genereren der generatie 128

D. Regionaal functioneren, drie case-studies
9. De conflicten in de periode 1826-1830 131
9.1.Factiesenconflicten 131
9.2. De kerk, de staat en het onderwijs, 1815-1830 131
9.3. Petitiebewegingen tussen 1829 en 1830 133
9.4. Profiel van de oppositie 138
9.5. De rol van de clerus 141
9.6. De verkiezingen in 1829 en de gevolgen van de
Belgische opstand en afscheiding 142
9.7. Conclusies 146
10. Lokale elites en de strijd om het onderwijs. 1890-1920 148
10.1. Onderwijsdiskussie in oostelijk Noord-Brabant 148
10.2. De Bossche kweekschoolkwestie 153
10.2.1. Huisvestingsproblemen van de Rijkskweekschool 156
10.2.2. Besluitvorming en taktiek in de gemeenteraad 157
10.2.3. Nieuwe verkiezingen en verdere voorbereiding 159
10.2.4. Nasleep en balans 161
10.3. Het testament van Mr. P.F. van Cooth 163
10.3.1. Reaktiesvanpersengemeenten 164
10.3.2. Van Cooth en Eindhoven 166
10.4. De verschillen tussen de gemeenten 167
10.5. Conclusies 169
11. De stijd om de boeren, 1880-1910 171
11. l. De elite en het boeren vraagstuk 171
11.2. De Maatschappij van Landbouw in Noord-Brabant 172
11.3. De komst van de NCB 176
11.4. De strijd om de leden 182
11.5. Het definitieve succes van de NCB 188
11.6. De NCB een nieuwe elite? 190
11.7. Conclusies 191

E. Besluit
12. Slotbeschouwing 193
Summary 198

Bijlagen 202
Noten 269
Lijst van tabellen en bijlagen 385
Lijst van geraadpleegde archieven 388
Literatuurlijst 392
Lijst van Aardrijkskundige namen 398
Lijst van persoonsnamen 400
 
 
 

Vorige object   Volgende object

 

Uitgebreid zoeken
 

Record aangepast: 28 september 2023